Την Πέμπτη 12 Μαΐου 2016 μια ομάδα παιδιών Γυμνασίου – Λυκείου μαζί με τους συνοδούς, από τις συνάξεις νέων της Ιεράς Μητροπόλεως Φωκίδας με επικεφαλής της εκδρομής τον πατέρα Αυγουστίνο Σύρρο, Υπεύθυνο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν μια μη συνηθισμένη επίσκεψη στις φυλακές υψίστης ασφαλείας (κλειστού τύπου) στο Μαλανδρίνο Φωκίδας.
Φτάσαμε, λοιπόν, έξω από το Γενικό Κατάστημα Κράτησης Β’ τύπου στο Μαλανδρίνο, στην καρδιά των βουνών πάνω από το Γαλαξίδι και την Ιτέα, και όταν δόθηκαν τα απαραίτητα στοιχεία και οι ταυτότητες των συνοδών μας η σιδερένια ηλεκτρική πύλη που θα επέτρεπε την είσοδο μας, επιτέλους άνοιξε!
Με τη συνοδεία αρκετών σωφρονιστικών υπαλλήλων και αστυνομικών αρχίσαμε να εισερχόμαστε στην καρδιά του καταστήματος κράτησης. Ένα δέος διακατείχε τις ψυχές όλων όταν πατήσαμε τα πόδια μας στο σημείο των συμπλοκών που έγιναν πριν μερικά χρόνια και κόστισαν την ζωή στον Υπαρχιφύλακα Γιώργου Τσιρώνη, του οποίου η φωτογραφία στέκει στην είσοδο, δίπλα σε ένα καντηλάκι που σιγοκαίει…
Όλη η φυλακή ελέγχεται από έναν κεντρικό υπολογιστή ο οποίος, μεταξύ άλλων, ελέγχει περισσότερες από 700 θωρακισμένες πόρτες, 170 και πλέον κάμερες, τα αντίστοιχα μόνιτορ, την περιμετρική ζώνη ασφαλείας και μια σειρά από άλλα συστήματα, τα οποία όλα ειδοποιούν αυτομάτως αν υπάρξει κάποιο πρόβλημα, ενώ υπάρχουν ακόμη ανιχνευτές μετάλλων και τοξικών ουσιών. Όταν ένας υπάλληλος θέλει να μεταφέρει έναν κρατούμενο, δεν ελέγχει ο ίδιος το άνοιγμα της πόρτας. Το ελέγχει συνάδελφός του που εκτελεί από διαφορετικό σημείο τις κινήσεις που ζητάει ο συνοδός, τον οποίο και παρακολουθεί την ίδια στιγμή μέσω κάμερας. Συνεχίσαμε την περιήγησή μας στους διαδρόμους του Αρχιφυλακίου και των υπόλοιπων γραφείων, στο 1Ο Διοικητήριο και στα μαγειρεία.
Το πρόγραμμα των κρατουμένων ξεκινά με την πρωινή καθημερινή καταμέτρηση των κρατουμένων περίπου 7:30-8:00 π.μ. Κατόπιν πρωινό και λίγο αργότερα ελεύθερος χρόνος στο εσωτερικό προαύλιο της φυλακής. Όπως παρατηρήσαμε και μας εξήγησε ο ίδιος ο διοικητής, οι κρατούμενοι δεν είναι ομοιόμορφοι στην ενδυμασία τους. Φορούν όποια ενδυμασία θέλουν. Για όσους επιθυμούν να μειώσουν μέχρι και στο μισό την ποινή τους, υπάρχει και η δυνατότητα εργασίας στα εργαστήρια, στα μαγειρεία, στην καθαριότητα του χώρου και αλλού. Όσοι πάλι δεν εργάζονται, έχουν τη δυνατότητα να περνούν όλο τον χρόνο τους σε ένα από τα γήπεδα μπάσκετ ή στις εσωτερικές αίθουσες ψυχαγωγίας, την βιβλιοθήκη και τις εσωτερικές αυλές. Κατ' ουσίαν ολόκληρο το πρόγραμμα των κρατουμένων είναι αφιερωμένο στον ελεύθερο χρόνο. Ο αριθμός των κρατουμένων σήμερα αριθμεί τους 530.
Υπάρχουν πολλών εθνικοτήτων κρατούμενοι. Οι περισσότεροι τρόφιμοι είναι αλβανικής καταγωγής. Οι υπόλοιποι είναι Έλληνες, Γεωργιανοί, Ουκρανοί, Βούλγαροι, Ιρακινοί, Τούρκοι κ.α. Κάποιοι από αυτούς είναι άποροι για αυτό ο Ποιμενάρχης Φωκίδας κ. Κ. Θεόκτιστος σε συνεργασία με τις ενορίες και τα μοναστήρια τους παρέχει όσα είδη 1ης ανάγκης μπορεί. Όσοι από αυτούς είναι χριστιανοί ορθόδοξοι έχουν τη δυνατότητα 2 φορές το μήνα με την παρουσία του υπευθύνου των φυλακών Αρχιμ. Δαβίδ Τσελίκα να εκκλησιάζονται στο εσωτεικό εκκλησάκι των φυλακών, να εξομολογούνται εάν θέλουν και να πραγματοποιούν ελεύθερη συζήτηση μαζί του. Οι ίδιοι κρατούμενοι έχουν επιμεληθεί τις τοιχογραφίες που διακοσμούν τους τοίχους του παρεκκλησίου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι από τα 33 καταστήματα κράτησης σε όλη την Ελλάδα μόνο τα 2 από αυτά φιλοξενούν γυναίκες τροφίμους, ενώ όλα τα υπόλοιπα άνδρες. Φυσικά η ποινή από κρατούμενο σε κρατούμενο διαφέρει. Μπορεί για ένα πλημμέλημα κάποιος να καταδικαστεί σε 35 ημέρες κράτηση και κάποιος άλλος για ένα κακούργημα σε ισόβια κάθειρξη. Βέβαια, αυτό για το οποίο φυλακίζεται κάποιος δεν επηρεάζει την επιλογή του συγκρατουμένου του στο κελί. Μπορεί να βρεθεί στο ίδιο κελί με τον οποιοδήποτε, βαρυποινίτη ή μη. Στο κελί της απομόνωσης καταλήγει ο κρατούμενος έπειτα από πειθαρχικό παράπτωμα με απόφαση του εισαγγελέα.
Με την συγκατάθεση του διευθυντή ήρθαμε σε επαφή με έναν κρατούμενο ο οποίος έχει εκτήσει ποινή 13 χρονών και σε περίπου 2 χρόνια θα αφεθεί ελεύθερος. Μας είπε ότι έχει μετανοήσει για ότι έπραξε και μας συμβούλεψε να είμαστε νόμιμοι αν δεν θέλουμε να στερηθούμε το πολυτιμότερο αγαθό όλων, την ελευθερία! Επιπλέον να προσέχουμε τις παρέες μας διότι μπορεί να μπλέξουμε άσχημα και κατόπιν να βρεθούμε πίσω από τα κάγκελα της φυλακής.
Σίγουρα κανένας από τους κρατουμένους δε φανταζόταν ότι θα κατέληγε εκεί και σίγουρα θα έχει μετανοήσει για την πράξη του όποια και ήταν αυτή… άραγε το 21ενάχρονο αγόρι σήμερα θα φανταζόταν ποτέ ότι μπορούσε να σκοτώσει την ίδια του τη μητέρα ή ότι πατέρας και γιός θα βύθιζαν στο πένθος ολόκληρο το Αγρίνιο;…
Με τη συνοδεία αρκετών σωφρονιστικών υπαλλήλων και αστυνομικών αρχίσαμε να εισερχόμαστε στην καρδιά του καταστήματος κράτησης. Ένα δέος διακατείχε τις ψυχές όλων όταν πατήσαμε τα πόδια μας στο σημείο των συμπλοκών που έγιναν πριν μερικά χρόνια και κόστισαν την ζωή στον Υπαρχιφύλακα Γιώργου Τσιρώνη, του οποίου η φωτογραφία στέκει στην είσοδο, δίπλα σε ένα καντηλάκι που σιγοκαίει…
Όλη η φυλακή ελέγχεται από έναν κεντρικό υπολογιστή ο οποίος, μεταξύ άλλων, ελέγχει περισσότερες από 700 θωρακισμένες πόρτες, 170 και πλέον κάμερες, τα αντίστοιχα μόνιτορ, την περιμετρική ζώνη ασφαλείας και μια σειρά από άλλα συστήματα, τα οποία όλα ειδοποιούν αυτομάτως αν υπάρξει κάποιο πρόβλημα, ενώ υπάρχουν ακόμη ανιχνευτές μετάλλων και τοξικών ουσιών. Όταν ένας υπάλληλος θέλει να μεταφέρει έναν κρατούμενο, δεν ελέγχει ο ίδιος το άνοιγμα της πόρτας. Το ελέγχει συνάδελφός του που εκτελεί από διαφορετικό σημείο τις κινήσεις που ζητάει ο συνοδός, τον οποίο και παρακολουθεί την ίδια στιγμή μέσω κάμερας. Συνεχίσαμε την περιήγησή μας στους διαδρόμους του Αρχιφυλακίου και των υπόλοιπων γραφείων, στο 1Ο Διοικητήριο και στα μαγειρεία.
Το πρόγραμμα των κρατουμένων ξεκινά με την πρωινή καθημερινή καταμέτρηση των κρατουμένων περίπου 7:30-8:00 π.μ. Κατόπιν πρωινό και λίγο αργότερα ελεύθερος χρόνος στο εσωτερικό προαύλιο της φυλακής. Όπως παρατηρήσαμε και μας εξήγησε ο ίδιος ο διοικητής, οι κρατούμενοι δεν είναι ομοιόμορφοι στην ενδυμασία τους. Φορούν όποια ενδυμασία θέλουν. Για όσους επιθυμούν να μειώσουν μέχρι και στο μισό την ποινή τους, υπάρχει και η δυνατότητα εργασίας στα εργαστήρια, στα μαγειρεία, στην καθαριότητα του χώρου και αλλού. Όσοι πάλι δεν εργάζονται, έχουν τη δυνατότητα να περνούν όλο τον χρόνο τους σε ένα από τα γήπεδα μπάσκετ ή στις εσωτερικές αίθουσες ψυχαγωγίας, την βιβλιοθήκη και τις εσωτερικές αυλές. Κατ' ουσίαν ολόκληρο το πρόγραμμα των κρατουμένων είναι αφιερωμένο στον ελεύθερο χρόνο. Ο αριθμός των κρατουμένων σήμερα αριθμεί τους 530.
Υπάρχουν πολλών εθνικοτήτων κρατούμενοι. Οι περισσότεροι τρόφιμοι είναι αλβανικής καταγωγής. Οι υπόλοιποι είναι Έλληνες, Γεωργιανοί, Ουκρανοί, Βούλγαροι, Ιρακινοί, Τούρκοι κ.α. Κάποιοι από αυτούς είναι άποροι για αυτό ο Ποιμενάρχης Φωκίδας κ. Κ. Θεόκτιστος σε συνεργασία με τις ενορίες και τα μοναστήρια τους παρέχει όσα είδη 1ης ανάγκης μπορεί. Όσοι από αυτούς είναι χριστιανοί ορθόδοξοι έχουν τη δυνατότητα 2 φορές το μήνα με την παρουσία του υπευθύνου των φυλακών Αρχιμ. Δαβίδ Τσελίκα να εκκλησιάζονται στο εσωτεικό εκκλησάκι των φυλακών, να εξομολογούνται εάν θέλουν και να πραγματοποιούν ελεύθερη συζήτηση μαζί του. Οι ίδιοι κρατούμενοι έχουν επιμεληθεί τις τοιχογραφίες που διακοσμούν τους τοίχους του παρεκκλησίου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι από τα 33 καταστήματα κράτησης σε όλη την Ελλάδα μόνο τα 2 από αυτά φιλοξενούν γυναίκες τροφίμους, ενώ όλα τα υπόλοιπα άνδρες. Φυσικά η ποινή από κρατούμενο σε κρατούμενο διαφέρει. Μπορεί για ένα πλημμέλημα κάποιος να καταδικαστεί σε 35 ημέρες κράτηση και κάποιος άλλος για ένα κακούργημα σε ισόβια κάθειρξη. Βέβαια, αυτό για το οποίο φυλακίζεται κάποιος δεν επηρεάζει την επιλογή του συγκρατουμένου του στο κελί. Μπορεί να βρεθεί στο ίδιο κελί με τον οποιοδήποτε, βαρυποινίτη ή μη. Στο κελί της απομόνωσης καταλήγει ο κρατούμενος έπειτα από πειθαρχικό παράπτωμα με απόφαση του εισαγγελέα.
Με την συγκατάθεση του διευθυντή ήρθαμε σε επαφή με έναν κρατούμενο ο οποίος έχει εκτήσει ποινή 13 χρονών και σε περίπου 2 χρόνια θα αφεθεί ελεύθερος. Μας είπε ότι έχει μετανοήσει για ότι έπραξε και μας συμβούλεψε να είμαστε νόμιμοι αν δεν θέλουμε να στερηθούμε το πολυτιμότερο αγαθό όλων, την ελευθερία! Επιπλέον να προσέχουμε τις παρέες μας διότι μπορεί να μπλέξουμε άσχημα και κατόπιν να βρεθούμε πίσω από τα κάγκελα της φυλακής.
Σίγουρα κανένας από τους κρατουμένους δε φανταζόταν ότι θα κατέληγε εκεί και σίγουρα θα έχει μετανοήσει για την πράξη του όποια και ήταν αυτή… άραγε το 21ενάχρονο αγόρι σήμερα θα φανταζόταν ποτέ ότι μπορούσε να σκοτώσει την ίδια του τη μητέρα ή ότι πατέρας και γιός θα βύθιζαν στο πένθος ολόκληρο το Αγρίνιο;…
Ένα τσιγάρο, τα ναρκωτικά και οι κακές παρέες μπορεί να οδηγήσουν στην καταστροφή επισημαίνουν εκτός των υπαλλήλων και ο ίδιος ο κρατούμενος. Για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στις επιλογές μας! Κανείς από εμάς δεν θα ήθελε να καταλήξει μέσα σε ένα κατάστημα κράτησης.
Για ότι αφορά τους εργαζόμενους υπαλλήλους των φυλακών μας γνωστοποίησαν ότι όλοι τους νιώθουν μια σχετική ανασφάλεια να εργάζονται σε ένα τέτοιο χώρο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αγαπούν την δουλειά τους αφού συνεισφέρουν στην επανένταξη του ατόμου στην κοινωνία και όχι μόνο στη φύλαξή του. Άλλωστε εργάζονται και κοινωνικοί λειτουργοί για την πλήρη στήριξη των κρατουμένων.
Μετά την περιήγησή μας στους χώρους και όπου ήταν εφικτό, το προσωπικό απάντησε στις ερωτήσεις μας με προθυμία και βγάζοντας μια αναμνηστική φωτογραφία αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς την έξοδο. Με το χαμόγελο στα χείλη μας ανακοίνωσαν ότι από το 2001 που λειτούργησαν οι φυλακές είμαστε η πρώτη ομάδα νέων Γυμνασίου-Λυκείου που επισκέφτηκε το κατάστημα κράτησης Μαλανδρίνου.
Ευχήθηκαν σε όλους μας καλή πρόοδο και εύχονται μετά από όλα όσα είδαμε να μην καταλήξουμε ποτέ να βλέπουμε τα σίδερα της φυλακής από την μέσα πλευρά!!!
Σίγουρα, μια επίσκεψη που θα μείνει ανεξίτηλη στις καρδιές όλων!!!...
Για το Γραφείο Νεότητας
- Δημητρία Αθανασοπούλου -
Μαθήτρια Β΄ Λυκείου
Για ότι αφορά τους εργαζόμενους υπαλλήλους των φυλακών μας γνωστοποίησαν ότι όλοι τους νιώθουν μια σχετική ανασφάλεια να εργάζονται σε ένα τέτοιο χώρο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αγαπούν την δουλειά τους αφού συνεισφέρουν στην επανένταξη του ατόμου στην κοινωνία και όχι μόνο στη φύλαξή του. Άλλωστε εργάζονται και κοινωνικοί λειτουργοί για την πλήρη στήριξη των κρατουμένων.
Μετά την περιήγησή μας στους χώρους και όπου ήταν εφικτό, το προσωπικό απάντησε στις ερωτήσεις μας με προθυμία και βγάζοντας μια αναμνηστική φωτογραφία αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς την έξοδο. Με το χαμόγελο στα χείλη μας ανακοίνωσαν ότι από το 2001 που λειτούργησαν οι φυλακές είμαστε η πρώτη ομάδα νέων Γυμνασίου-Λυκείου που επισκέφτηκε το κατάστημα κράτησης Μαλανδρίνου.
Ευχήθηκαν σε όλους μας καλή πρόοδο και εύχονται μετά από όλα όσα είδαμε να μην καταλήξουμε ποτέ να βλέπουμε τα σίδερα της φυλακής από την μέσα πλευρά!!!
Σίγουρα, μια επίσκεψη που θα μείνει ανεξίτηλη στις καρδιές όλων!!!...
Για το Γραφείο Νεότητας
- Δημητρία Αθανασοπούλου -
Μαθήτρια Β΄ Λυκείου
